Trẻ đi ngoài ra chất nhầy máu hồng là tình huống khiến bất kỳ phụ huynh nào cũng hoang mang. Hình ảnh vệt máu đỏ tươi hoặc đốm hồng trong phân có thể gợi lên nhiều nỗi sợ: trẻ bị nhiễm khuẩn, tiêu chảy ra máu, polyp hay thậm chí bệnh đường ruột nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng đáng sợ như cảm giác ban đầu. Mẹ cùng Biolizin tìm hiểu ngay nguyên nhân và cách xử lý tình trạng này trong bài viết dưới đây nhé!
1. Chất nhầy và máu hồng trong phân là bình thường hay bất thường?
Ở trẻ nhỏ, một ít chất nhầy trong phân là bình thường vì ruột luôn tiết dịch để bôi trơn. Tuy nhiên, khi chất nhầy đi kèm máu hồng, đây là dấu hiệu cần chú ý. Máu xuất hiện cho thấy niêm mạc ruột hoặc hậu môn của trẻ đang bị tổn thương, thường gặp khi trẻ táo bón, rặn nhiều hoặc nứt hậu môn.
Nếu máu chỉ xuất hiện rất ít, dính ngoài phân và trẻ vẫn ăn ngủ bình thường, bố mẹ có thể theo dõi thêm. Nhưng nếu chất nhầy nhiều, máu lặp lại nhiều lần, hoặc trẻ kèm tiêu chảy, sốt, nôn, quấy khóc thì đây là tình trạng bất thường. Khi đó, trẻ cần được thăm khám để xác định nguyên nhân và điều trị sớm.
2. Nguyên nhân khiến trẻ đi ngoài ra chất nhầy và máu hồng
Hiện tượng trẻ đi ngoài ra chất nhầy kèm máu hồng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Có nguyên nhân rất nhẹ và dễ xử lý, nhưng cũng có nguyên nhân nghiêm trọng cần đưa trẻ đi khám ngay. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất, được trình bày theo cách dễ hiểu nhất cho phụ huynh.
2.1. Nứt hậu môn – nguyên nhân thường gặp nhất
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ bị đi ngoài có máu hồng. Khi trẻ rặn mạnh hoặc phân quá cứng, vùng da mỏng quanh hậu môn có thể bị rách một đường nhỏ. Vết rách này rất dễ chảy máu, tạo thành vệt máu đỏ hồng bám ngoài phân. Tình trạng này không nguy hiểm và chủ yếu liên quan đến táo bón. Đa số trẻ đúng tình trạng này vẫn ăn uống bình thường và chỉ đau khi rặn.
2.2. Táo bón kéo dài
Khi trẻ bị táo bón, phân sẽ cứng, to và khó đi ra ngoài. Ruột sẽ tiết thêm chất nhầy để đẩy phân dễ dàng hơn, nhưng phân cứng lại khiến niêm mạc hậu môn bị trầy xước và chảy máu. Vì vậy, phân có thể có nhầy và một vài vệt máu hồng. Nếu để táo bón kéo dài, tình trạng nứt hậu môn sẽ tái diễn nhiều lần, khiến máu xuất hiện thường xuyên hơn.
2.3. Nhiễm khuẩn đường ruột
Khi trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột, niêm mạc ruột bị viêm và kích ứng. Điều này làm ruột tiết nhiều chất nhầy hơn bình thường, đồng thời gây tổn thương nhẹ dẫn đến máu lẫn trong phân.
Trẻ thường đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng có mùi chua hoặc hôi tanh, đôi khi có sợi nhầy trắng/xanh và lẫn máu hồng. Nhiễm khuẩn đường ruột thường đi kèm với sốt, đau bụng, nôn và mệt mỏi, vì vậy phụ huynh cần theo dõi sát.
2.4. Dị ứng đạm sữa hoặc dị ứng thực phẩm
Một số trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, có thể bị dị ứng với đạm sữa bò hoặc một số loại thực phẩm mới. Khi dị ứng xảy ra, niêm mạc ruột bị viêm, dẫn đến phân có nhiều nhầy và đôi khi lẫn máu hồng.
Trẻ có thể kèm theo các dấu hiệu khác như nổi mẩn trên da, khò khè, đầy bụng hoặc khó chịu sau khi bú. Đây là nguyên nhân khá phổ biến ở nhóm trẻ bú sữa công thức hoặc trẻ đang chuyển đổi loại sữa.
3. Trẻ đi ngoài ra chất nhầy máu hồng có nguy hiểm không?
Khi thấy trẻ đi ngoài ra chất nhầy máu hồng, đa số phụ huynh sẽ rất hoảng. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào nguyên nhân và những dấu hiệu đi kèm. Dưới đây là cách hiểu đơn giản nhất để bạn đánh giá tình hình.
3.1. Khi nào tình trạng này không nguy hiểm?
Nếu bạn thấy phân của trẻ chỉ dính một ít máu đỏ hồng, thường xuất hiện sau khi trẻ rặn mạnh hoặc sau phân cứng, thì khả năng cao đó là do:
- Nứt hậu môn (vết rách nhỏ do phần cứng cọ xát)
- Táo bón kéo dài
Trong hai trường hợp này, lượng máu thường rất ít, bám bên ngoài phân hoặc dính trên giấy khi lau. Trẻ vẫn:
- Ăn uống bình thường
- Vui chơi bình thường
- Không sốt, không đau bụng
- Không tiêu chảy
Đây là tình trạng khá phổ biến ở trẻ nhỏ và không nguy hiểm, có thể cải thiện bằng cách điều chỉnh ăn uống và giúp trẻ đi ngoài dễ hơn.
3.2. Khi nào tình trạng này có thể nguy hiểm?
Ngược lại, nếu máu và nhầy xuất hiện nhiều hơn, hoặc kéo dài hơn 1–2 ngày, bạn cần chú ý. Các dấu hiệu sau có thể cho thấy ruột của trẻ đang bị viêm hoặc nhiễm trùng:
- Máu hồng/đỏ xuất hiện lặp lại nhiều lần
- Phân lỏng, nhiều nhầy, có mùi lạ
- Trẻ đau bụng, quấy khóc khi đi ngoài
- Sốt từ nhẹ đến cao
- Nôn ói, chán ăn, uống ít
- Trẻ mệt mỏi, thiểu năng lượng
4. Ba mẹ nên làm gì khi thấy trẻ đi ngoài ra nhầy máu?
- Bình tĩnh quan sát tình trạng của trẻ: Điều đầu tiên là giữ bình tĩnh. Hãy quan sát màu sắc máu (hồng, đỏ tươi hay nâu đen), lượng máu nhiều hay ít, chất nhầy đi kèm nhiều hay ít. Đồng thời xem trẻ có thêm triệu chứng như sốt, nôn, quấy khóc, bỏ bú, bụng chướng hoặc tiêu chảy nhiều lần không.
- Theo dõi số lần đi ngoài và hình dạng phân: Ghi nhận số lần trẻ đi ngoài trong ngày, phân lỏng hay sệt, có mùi bất thường, có sợi nhầy hay vệt máu kéo dài không. Nếu số lần đi ngoài tăng nhanh, phân toàn nhầy máu hoặc chuyển sang đỏ tươi nhiều, đây là dấu hiệu bất thường cần đưa trẻ đi khám ngay.
- Kiểm tra vùng hậu môn của trẻ: Với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ bú mẹ, đôi khi vệt máu xuất hiện do nứt kẽ hậu môn. Hãy nhẹ nhàng kiểm tra xem hậu môn có vết rách nhỏ, sưng đỏ hay trẻ khóc khi rặn đi ngoài không. Nếu đúng là nứt hậu môn, triệu chứng thường nhẹ và cải thiện khi phân mềm hơn.
- Bổ sung nước và điện giải cho trẻ bị tiêu chảy: Nếu trẻ tiêu chảy nhiều lần kèm nhầy máu, hãy cho trẻ uống thêm nước hoặc dung dịch oresol (theo đúng hướng dẫn pha chuẩn). Với trẻ bú mẹ, hãy cho bú nhiều hơn; với trẻ lớn, khuyến khích uống nước từng ngụm nhỏ.
- Điều chỉnh chế độ ăn của trẻ (nếu trẻ đã ăn dặm): Tạm thời cho trẻ ăn thức ăn dễ tiêu như cháo loãng, súp, khoai lang, bí đỏ, sữa chua men sống. Tránh đồ chiên rán, ngọt, lạnh hoặc thức ăn lạ có thể làm đường ruột bị kích ứng nặng hơn. Điều chỉnh chế độ ăn giúp giảm kích thích ruột và hỗ trợ phục hồi.
Lời kết
Trẻ đi ngoài ra chất nhầy máu hồng là dấu hiệu khiến nhiều phụ huynh lo lắng, nhưng điều quan trọng nhất là bình tĩnh và quan sát kỹ các biểu hiện đi kèm. Phần lớn trường hợp có thể xuất phát từ những nguyên nhân nhẹ và điều trị sớm sẽ nhanh chóng hồi phục. Tất nhiên, ba mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng của trẻ, chăm sóc đúng cách và thăm khám khi cần thiết sẽ giúp bảo vệ hệ tiêu hóa của trẻ và tránh những biến chứng không mong muốn.
