Gần đây, nhiều phụ huynh phản ánh rằng con mình sau khi uống kẽm bổ sung lại xuất hiện tình trạng đi ngoài, phân lỏng hơn bình thường. Điều này khiến không ít ba mẹ lo lắng: Bé uống kẽm bị đi ngoài có sao không? Có nên tiếp tục cho con uống kẽm hay phải ngưng lại? Cùng tìm hiểu cùng Biolizin trong bài viết này nhé!
Kẽm là gì và vì sao cần bổ sung cho trẻ?
Kẽm là khoáng chất vi lượng đóng vai trò không thể thiếu trong quá trình phát triển của trẻ. Kẽm tham gia vào hơn 300 enzym trong cơ thể, giúp thúc đẩy quá trình phân chia tế bào, hình thành xương, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ vị giác.
Nhiều trẻ nhỏ ở giai đoạn ăn dặm, tuổi mầm non có nguy cơ thiếu kẽm do chế độ ăn chưa đa dạng hoặc do nhu cầu tăng cao. Thiếu kẽm có thể dẫn đến:
- Biếng ăn, giảm cảm giác ngon miệng.
- Chậm tăng chiều cao, chậm lớn.
- Dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, ốm vặt kéo dài.
- Tóc dễ rụng, da khô nứt nẻ.
Tuy nhiên, do nhu cầu tăng trưởng của trẻ nhỏ khá cao, đôi khi việc bổ sung từ chế độ ăn là chưa đủ, lúc này bác sĩ có thể chỉ định thêm kẽm dạng siro hoặc viên uống.
Uống kẽm có gây đi ngoài không?
Nhiều phụ huynh thắc mắc: “Con uống kẽm lại bị lỏng bụng, có phải do thuốc không?”. Câu trả lời là có thể có.
Kẽm có vai trò kích thích enzym tiêu hóa, giúp tăng hấp thu dinh dưỡng. Tuy nhiên, khi uống liều cao hoặc khi dạ dày còn rỗng, kẽm có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày – ruột, dẫn đến buồn nôn, đau bụng hoặc đi ngoài.
Một số tác dụng phụ thường gặp của kẽm mà bạn cần lưu ý là:
- Buồn nôn, ói mửa.
- Cảm giác khó chịu ở dạ dày.
- Tiêu chảy nhẹ hoặc đi ngoài phân lỏng.
Tác dụng phụ này không phải lúc nào cũng xuất hiện. Nếu tuân thủ liều lượng khuyến cáo và cách uống hợp lý, đa phần trẻ uống kẽm đều an toàn.
Bé uống kẽm bị đi ngoài có sao không? Giải đáp từ chuyên gia
Các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa cho biết: Bé uống kẽm bị đi ngoài thường không nguy hiểm nếu mức độ nhẹ và tự hết sau 1–2 ngày. Tuy nhiên, phụ huynh cần quan sát kỹ để tránh bỏ qua các dấu hiệu bất thường.
Nguyên nhân phổ biến
- Liều kẽm cao hơn khuyến cáo: Một số ba mẹ tự ý tăng liều với mong muốn con hấp thu tốt hơn, điều này có thể gây kích ứng tiêu hóa.
- Uống khi bụng đói: Kẽm nên uống sau bữa ăn. Uống lúc dạ dày trống dễ gây đau bụng, tiêu chảy.
- Cơ địa nhạy cảm: Trẻ có sẵn rối loạn tiêu hóa, đường ruột yếu có thể phản ứng mạnh hơn.
Khi nào cần lo lắng?
- Trẻ đi ngoài nhiều hơn 3 – 4 lần/ngày, phân lỏng liên tục.
- Kèm theo nôn mửa, sốt cao, mệt mỏi.
- Dấu hiệu mất nước: khát nước liên tục, môi khô, da nhăn, tiểu ít.
Nếu thấy những biểu hiện trên, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám để bác sĩ đánh giá và điều chỉnh cách bổ sung kẽm.
Cách xử lý khi bé uống kẽm bị đi ngoài
Ba mẹ có thể áp dụng những biện pháp dưới đây khi trẻ bị đi ngoài nhẹ do uống kẽm:
- Tạm thời giảm hoặc ngừng kẽm: Nếu tình trạng đi ngoài xảy ra ngay sau khi uống kẽm, bạn có thể tạm ngưng và theo dõi thêm. Sau đó, tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiếp tục.
- Bổ sung nước và điện giải: Cho trẻ uống thêm nước, oresol để tránh mất nước, đặc biệt khi đi ngoài nhiều.
- Điều chỉnh cách uống: Mẹ nên cho bé uống kẽm sau bữa ăn no để giảm kích ứng. Nếu liều được kê cao, hãy trao đổi với bác sĩ để chia nhỏ liều uống trong ngày.
- Theo dõi dấu hiệu khác: Nếu trẻ có biểu hiện mệt mỏi, sốt, nôn nhiều hoặc tiêu chảy nặng hơn, cần đưa trẻ đi khám ngay.
Các lưu ý ba mẹ cần nhớ
Việc bổ sung kẽm cho bé rất cần thiết, nhưng nếu không tuân thủ đúng cách, ba mẹ có thể gặp phải những rủi ro không đáng có. Dưới đây là những lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi cho con uống kẽm.
Không tự ý tăng liều kẽm
Nhiều phụ huynh có tâm lý “uống nhiều thì càng nhanh cải thiện”, nhưng thực tế, bổ sung kẽm quá liều không những không tốt mà còn gây hại. Trẻ uống quá nhiều kẽm có thể bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài liên tục hoặc thậm chí bị ngộ độc cấp tính.
Ba mẹ cần tuân thủ đúng liều lượng theo khuyến cáo của bác sĩ hoặc hướng dẫn trên bao bì sản phẩm. Nếu thấy con chưa có cải thiện rõ rệt, hãy trao đổi lại với chuyên gia dinh dưỡng, không nên tự ý tăng liều hoặc cho uống thêm nhiều sản phẩm kẽm cùng lúc.
Không bổ sung kẽm kéo dài liên tục
Kẽm chỉ nên được bổ sung theo từng đợt, thường từ 2 đến 3 tháng, sau đó cần đánh giá lại tình trạng của trẻ. Việc kéo dài thời gian uống kẽm có thể dẫn đến mất cân bằng các khoáng chất khác, như làm giảm hấp thu đồng hoặc sắt, gây thiếu máu và suy giảm miễn dịch.
Sau khi hoàn thành một liệu trình bổ sung kẽm, ba mẹ nên duy trì kẽm cho con qua các bữa ăn giàu dinh dưỡng thay vì tiếp tục sử dụng sản phẩm uống lâu dài.
Theo dõi kỹ phản ứng của trẻ
Mỗi bé có cơ địa khác nhau, vì vậy trong quá trình uống kẽm, ba mẹ cần theo dõi kỹ biểu hiện của con. Nếu bé xuất hiện dấu hiệu đi ngoài, buồn nôn, đau bụng hoặc quấy khóc nhiều, hãy cân nhắc tạm ngừng bổ sung và quan sát thêm.
Trường hợp trẻ có dấu hiệu mất nước, mệt mỏi kéo dài hoặc sụt cân, ba mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời.
Thời điểm và cách uống kẽm phù hợp
Để giảm kích ứng dạ dày, ba mẹ nên cho con uống kẽm sau bữa ăn khoảng 30 phút. Đây là thời điểm kẽm được hấp thu tốt mà ít gây khó chịu cho hệ tiêu hóa.
Tránh cho bé uống kẽm cùng lúc với sữa, canxi hoặc sắt, bởi chúng có thể cạnh tranh hấp thu và làm giảm hiệu quả của kẽm. Nếu bắt buộc phải dùng đồng thời, hãy cách nhau ít nhất 1 – 2 giờ. Ngoài ra, ba mẹ nên dùng nước lọc để uống kẽm, không nên pha với nước trái cây có tính acid hoặc nước có gas.
Lời kết
Bé uống kẽm bị đi ngoài thường không phải vấn đề nghiêm trọng nếu chỉ thoáng qua và không kèm dấu hiệu nguy hiểm. Tuy nhiên, ba mẹ cần quan sát kỹ, điều chỉnh cách bổ sung kẽm hợp lý và luôn tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ nhi khoa.
