Hệ thống miễn dịch gồm nhiều tế bào, cơ quan, mô, protein cùng hoạt động để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Hiểu rõ về hệ miễn dịch giúp mẹ có cách tăng đề kháng cho bé hiệu quả. Qua bài viết này chúng ta sẽ làm rõ về miễn dịch không đặc hiệu là gì?
1. Miễn dịch không đặc hiệu là gì?
Vậy miễn dịch không đặc hiệu là gì? Miễn dịch không đặc hiệu còn có tên gọi là miễn dịch tự nhiên, không đặc hiệu với một nhóm vi sinh vật nào. Đây là hệ miễn xuất hiện ngay từ khi chào đời. Miễn dịch không đặc hiệu tiên phong trong bảo vệ và chống lại sự xâm nhập của vi sinh vật. Theo tài liệu Molecular Biology of the Cell, miễn dịch không đặc hiệu gồm hai hàng rào bảo vệ.
Một là hàng rào vật lý, hóa học ngăn sự xâm nhập từ bên ngoài vào cơ thể. Thành phần của hàng phòng thủ này là da, lớp nhầy, nước bọt,…Tuyến trên da có nhiều axit béo như axit oleic hay enzym tiêu diệt một số vi khuẩn.
Màng nhầy có ở đường hô hấp sẽ giữ lại các hạt nhỏ cùng với lông mao đẩy các hạt ra ngoài. Trong khi đó, lớp nhầy ở đường tiêu hóa bảo vệ niêm mạc ruột khỏi các tác nhân gây hại và ngăn bám vào niêm mạc.
Lớp phòng thủ thứ hai là phản ứng miễn dịch không đặc hiệu, bắt đầu khi có sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh. Hàng này gồm tế bào như đại thức bào, NK, bạch cầu…Đại thực bào làm nhiệm vụ nhận diện và tiêu hóa những tác nhân lạ với cơ chế tương tự bạch cầu. Trong khi đó tế bào diệt tự nhiên NK sẽ tiêu diệt chính tế bào của cơ thể đã bị nhiễm virus hoặc ung thư.
Các quá trình bảo vệ này phối hợp nhuần nhuyễn với nhau tạo nên hàng rào bảo vệ mang tên miễn dịch không đặc hiệu.
2. So sánh với miễn dịch đặc hiệu
Hệ thống miễn dịch của cơ thể có hai loại là miễn dịch đặc hiệu và không đặc hiệu. Mỗi loại miễn dịch có chức năng khác nhau. Để đưa đến mẹ kiến thức chi tiết nhất có thể, bài viết sẽ phân biệt hai loại miễn dịch để mẹ không nhầm lẫn.
| Miễn dịch không đặc hiệu | Miễn dịch đặc hiệu | ||
| Giống nhau | – Là hai loại phản ứng miễn dịch của cơ thể
– Bảo vệ cơ thể – Có sự tham gia của bạch cầu |
||
| Khác nhau | Nguồn gốc | Sẵn có | Phát triển trong cuộc sống |
| Đặc điểm | Nhận biết nhiều mầm bệnh nhưng không phân biệt rõ ràng | Nhận biết kháng nguyên đặc hiệu | |
| Phân loại | Miễn dịch bẩm sinh | Miễn dịch thích ứng hoặc miễn dịch thu được | |
| Tế bào | Da, niêm mạc, vi sinh vật tự nhiên,… | Tế bào lympho chuyên biệt
Tế bào T, B, kháng thể |
|
| Mức độ | Tuyến phòng thủ thứ 3 | Tuyến đầu hoặc thứ 2 | |
| Kháng thể | Không tạo kháng thể đặc hiệu | Sản xuất kháng thể đặc hiệu | |
| Hiệu quả | Yếu hơn | Tốt | |
| Trí nhớ miễn dịch | Không | Có | |
| Di truyền | Có thể được truyền cho con cháu | Không có | |
| Phản hồi | Nhanh (vài giờ, vài ngày) | Lâu hơn (1-2 tuần) | |
| Hoạt động | Luôn duy trì | Chỉ khi tiếp xúc với tác nhân lạ | |
Mẹ tham khảo thêm: Có mấy loại miễn dịch cho bé? Mẹ tìm hiểu ngay
3. Vai trò của miễn dịch tự nhiên
Vai trò của miễn dịch tự nhiên là tạo hàng phòng thủ chống tác nhân gây bệnh. Tùy từng tác nhân mà sẽ có phản ứng miễn dịch đặc hiệu.
Da, biểu mô, lớp lót phổi, ruột là hàng phòng thủ đầu tiên ngăn sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh. Tế bào da thì sinh các protein kháng khuẩn. Tế bào biểu mô được bao phủ bởi lớp nhầy bảo vệ, hạn chế sự bám vào của yếu tố tấn công và tiêu diệt mầm bệnh.
Tuy nhiên vi sinh vật có thể phá vỡ hàng rào trên vào vào cơ thể. Lúc này hệ thống miễn dịch sẽ phân biệt, tiêu diệt chúng bằng phản ứng viêm và thực bào.
Đồng thời miễn dịch không đặc hiệu còn kích thích tạo ra phản ứng miễn dịch đặc hiệu. Bằng cách này, cơ thể sẽ nhận biết và loại bỏ sớm mầm bệnh, bảo vệ lâu dài hơn.
Không chỉ bảo vệ cơ thể, miễn dịch không đặc hiệu còn duy trì cân bằng nội mô. Tế bào miễn dịch tự nhiên tham gia tái tạo, sửa chữa mô, tế bào, hồi phục chức năng vốn có.
4. Làm thế nào để tăng miễn dịch không đặc hiệu cho trẻ
Qua bảng so sánh trên mẹ sẽ nhận thấy miễn dịch không đặc hiệu tuy yếu hơn nhưng rất quan trọng. Vậy mẹ đã biết tăng miễn dịch tự nhiên cho bé? Dưới đây là danh sách thực phẩm bổ sung giúp con tăng miễn dịch không đặc hiệu.
Kẽm
Kẽm có khả năng kích thích con ăn ngon, hấp thu dưỡng chất tốt hơn, tăng dinh dưỡng cho hệ miễn dịch, giúp tăng sức đề kháng cho trẻ nhỏ. Bổ sung kẽm cũng giảm triệu chứng liên quan đến cảm lạnh.
Men vi sinh
Hệ vi sinh vật tự nhiên là một trong những yếu tố bảo vệ của miễn dịch không đặc hiệu. Men vi sinh làm tăng số lượng lợi khuẩn từ đó tăng chất lượng miễn dịch.
Vitamin D
Vitamin D điều chỉnh, bảo vệ và tăng cường miễn dịch bẩm sinh. Tỷ lệ vitamin D thấp có liên quan mật thiết đến tình trạng nhiễm trùng tăng. Nạp thêm vitamin D cũng giúp tăng cường hệ xương cho bé.
Beta-glucan
Đây là nhóm chất xơ được tìm thấy ở ngũ cốc tự nhiên, nấm, men. Beta-glucan kích thích hoạt động tiết cytokine để tiêu diệt mầm bệnh và giảm tình trạng nhiễm trùng.
Vệ sinh cá nhân
Bên cạnh việc bổ sung dưỡng chất thiết yếu mẹ cần rèn cho trẻ thói quen vệ sinh sạch sẽ. Bắt đầu từ những thói quen như rửa tay trước khi ăn, không nhặt đồ ăn dưới đất,…
Mong rằng bài viết trên đã cung cấp cho mẹ câu trả lời tổng quan cho câu hỏi “miễn dịch không đặc hiệu là gì?”. Mọi thắc mắc mẹ hãy liên hệ hotline 1900 636 985 hoặc website Biolizin để nhận tư vấn từ các đội ngũ dược sĩ uy tín nhé.
